Bonnefantenmuseum

“Maastricht is het Siena van het noorden”, aldus Aldo Rossi, de Italiaanse architect die het Bonnefantenmuseum ontwierp, dat wonderlijke en tegelijk heel klassieke museumgebouw met zijn merkwaardige toren dat in 1995 verrees op de rechteroever van de Maas. Het markante gebouw bepaalt sedertdien de skyline van de stad op de Wycker oeverzijde.

Het Bonnefantenmuseum is het provinciaal Limburgs museum voor beeldende kunsten gesticht in 1884. De collectie van het museum kwam voort uit Limburgs Geschied- en Oudheidkunde Genootschap (LGOG). Het museum van het LGOG werd in 1897 gewijzigd in de Stichting Limburgs Museum voor Kunst en Oudheden/Bonnefantenmuseum, een museum dat geschiedenis, archeologie in het bijzonder en beeldende kunst presenteerde. Het museum is vooral bekend vanwege de bijzondere collectie middeleeuwse beeldhouwkunst onder andere met sculpturen van Jan van Steffeswert en beelden uit het atelier van de Meester van Elsloo. Voorts is de collectie Zuid-Nederlandse schilderkunst boeiend. Tot slot is het museum bekend om zijn collectie hedendaagse kunst waarbij het accent ligt op conceptual art, Amerikaanse minimal art en arte povera. Tegenwoordig ligt het accent op het verzamelen van eigentijdse kunst. De aanwezige collectie oude kunst wordt eigenlijk niet meer uitgebreid of alleen als een interessant Limburgs historisch of topografisch item te koop wordt aangeboden. De collectie oudheidkunde van LGOG is inmiddels overgedragen aan het Limburgs Museum in Venlo. De archeologische collectie is in 1999 overgedragen aan de Gemeente Maastricht en is in wisselende exposities te zien in het Centre Céramique gelegen aan Plein 1992. De collectie Maastrichts zilver is overgedragen aan het Museum aan het Vrijthof. Vanaf 1999 is het Bonnefantenmuseum uitsluitend een kunstmuseum. Het museum dankt zijn opvallende naam aan een klooster gelegen in de periferie van het stadscentrum in het zogenoemde Jekerkwartier: het Bonnefantenklooster van de zusters van het ‘couvent des Bons Enfant’. Daar was het museum ooit gehuisvest van 1951 tot 1978. Het museum nam zijn fraaie naam mee naar een andere binnenstadslocatie waar het domicilie vond, namelijk het warenhuis Entre Deux aan de Helmstraat (1978-1994). Sinds 1995 is het museum gehuisvest in een markant gebouw op het terrein van de voormalige Société Céramique van de hand van de Italiaanse architect Aldo Rossi (1931-1997).

De 28 meter hoge raketvormige toren aan de Maasoever is een modern landmark in de stad. De toren is bekleed met zinkplaten. In het interieur vlak achter de entree is als pendant van de rakettoren een lichttoren, een telescoopvormige binnentoren gebouwd. De plattegrond van het gebouw is een liggende hoofdletter E met de toren aan het eind van de middelste poot. Hoe postmodernistisch het aanzien van de toren ook mag zijn, het museum is in essentie klassiek in zijn vormgeving. Het exterieur is opgetrokken uit baksteen. De monumentale trap tussen hoge bakstenen wanden is de spil van het hele gebouw en functioneert tevens als lichtstraat in de lengte-as van het gebouw. De trap is geïnspireerd op de trap in Luik van het Montagne de Bueren.

Terug naar overzicht